Luzy zaworowe

W czasie»pracy silnika pod wpływem wzrostu temperatury elementy układu zaworowego ulegają wydłużeniu. Gdyby części te w stanie zimnym silnika przylegały szczelnie do siebie, to po ich wydłużeniu zawory nie zamykałyby gniazd, a więc praca silnika byłaby wysoce nieekonomiczna (duże spalanie, mała moc). Z tych to względów w stanie zimnym silnika pomiędzy dźwignią a trzonkiem zaworu w silnikach górnozaworowych i pomiędzy popychaczem a trzonkiem w silnikach dolnozaworowych musi istnieć pewna szczelina, zwana luzem zaworowym. Luz ten jest zawsze określany przez wytwórnię i tak w silniku ciągnika Ursus C-328 i C-330 wynosi on 0,2 mm dla obu zaworów (ssącego i wydechowego), a w silniku ciągnika C-4011 dla zaworu ssącego — 0,2 mm, a dla wydechowego — 0,3 mm. Wartość luzu zaworowego sprawdza się tylko przy nie pracującym silniku. Do sprawdzenia używa się płytki stalowej (szczelinomierza) ściśle określonej grubości. Przed sprawdzeniem należy pokręcić wałem korbowym tak, żeby oba zawory (ssący i wydechowy) znalazły się w położeniu zamknięcia i wówczas pomiędzy sprawdzane płaszczyzny wprowadza się szczelinomierz. Szczelinomierz powinien wchodzić swobodnie, ale bez luzu. Czynność tę trzeba powtórzyć dla każdego cylindra osobno- (gdy w jednym cylindrze zawory są zamknięte, to w drugim mogą być otwarte). Jeżeli okaże się, że luz jest niewłaściwy, należy odkręcić przeciwnakrętkę, a następnie pokręcając śrubą wyregulować luz do właściwej wartości.